Prostat kanseri tanısı için kullanılan yöntemler, kan PSA değeri, parmakla prostat muayenesi ve prostat biyopsisi olmak üzere üç tanedir. Ancak prostat kanseri kesin tanısı, prostat biyopsisi ile konur. Bir kişinin prostat kanseri olup olmadığı ancak prostat biyopsisi sonucunda anlaşılır. Peki prostat biyopsisi kimlere yapılmalı? Hangi durumlarda prostat biyopsisi yapılması gerekir?
Prostat Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Prostat kanseri erken evrede herhangi bir şikayete neden olmaz. Hastalık ilerlediğinde ancak bazı belirtiler ortaya çıkar. İyi huylu prostat büyümesi ile prostat kanseri birbirinden tamamen farklı iki hastalıktır. İyi huylu prostat büyümesinde, hastalık kendini işeme sıkıntıları ile belli eder. Bu şikayetler ile doktora gidildiğinde yapılan tetkikler sırasında prostat kanserinden şüphelenilir ve prostat kanseri tespit edilir. Ayrıca prostat kanseri, hiçbir şikayeti olmadığı halde kontrol amaçlı yıllık prostat muayenesi olan erkeklerde de tespit edilebilir.
Prostat Kanseri Tanısı Nasıl Konur?
İdrar yapmada zorlanma, sık idrar çıkma gibi prostat şikayetleri ile gelen hastalarda doktor, hastayı dinledikten sonra aşağıdaki yöntemleri kullanır;
-
Parmakla Makat Muayenesi
Prostat muayenesi, makattan parmakla yapılır. Parmak ile muayenede, prostat bezi kolayca hissedilir, prostat yüzeyindeki küçük düzensizlikler ve sertlikler kolayca fark edilebilir. Özelikle sert alanların varlığı kanser şüphesini akla getirir.
-
PSA (Prostat Spesifik Antijen)
PSA, prostat bezinden salgılanan bir proteindir. Kanda da belirli bir seviyede bulunur. PSA düzeyinin normalden yüksek olması, kesin olarak kişinin prostat kanseri olduğu anlamına gelmez. Ancak normal düzeyde olması da o kişide kesin olarak prostat kanseri olmadığını göstermez. Bu yüzden kan PSA değeri ve parmakla prostat muayenesi birlikte yapılmalıdır.
Prostat kanseri dışında, iyi huylu prostat büyümesi, prostat iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu, prostat taşı, idrar sondası takılması da kanda PSA değerinin yükselmesine neden olabilir.
-
Prostat Kanseri Tanısı İçin Prostat Biyopsisi
Eğer kan PSA değeri normalden yüksek ise ve/veya parmakla prostat muayenesinde prostat üzerinde sertlik tespit edilirse, prostat biyopsisi (prostattan parça alınması) işlemi uygulanır. Prostat biyopsisi, prostat kanseri tanısı için mutlaka yapılması gereken bir işlemdir. Prostat biyopsisi için ultrason ile makattan girilir ve prostatın en az 12 farklı yerinden özel bir iğne ile doku parçaları alınır. Alınan parçalar inceleme için patoloji laboratuvarına gönderilir. Teknolojideki gelişmeler ile birlikte son zamanlarda prostat biyopsisinde füzyon biyopsisi tekniği kullanılmaktadır.