İdrar yolu enfeksiyonu, idrar yollarında yani böbrekler, üreter, idrar kesesi, prostat ya da idrar kanalında (üretra) meydana gelen enfeksiyondur. Enfeksiyona çoğunlukla bakteriler neden olur. Ancak virüsler, parazitler ve mantarlar da idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir.
İdrar yolu enfeksiyonları alt idrar yollarında yani mesane, prostat ve idrar kanalında görülen enfeksiyonlardır. Alt idrar yolu enfeksiyonları daha sık görülür. Üst idrar yolu enfeksiyonları ise böbrek ve üreterlerde görülen enfeksiyonlardır. Üst idrar yolu enfeksiyonları daha az görülürler.
İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Olur?
İdrar yolu iltihabında altta yatan neden çoğunlukla bakterilerdir. Bu bakteriler üretra adı verilen idrar kanalından mesaneye doğru tırmanarak yükselir. İdrar yolu iltihabına en sık neden olan bakteri bağırsaklarda yaşayan bir bakteri olan Escherichia coli adındaki bir bakteridir. İdrar yolu iltihabının daha nedir nedenleri, gonokok ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan mikro organizmalardır. Prostat büyümesi ve böbrek taşları da idrar yollarında enfeksiyona neden olabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
İdrar yolu enfeksiyonlarının belirtileri, enfeksiyonun olduğu yere göre değişir. Üst idrar yolu enfeksiyonlarında genellikle ateş ve yan ağrı görülür. Bazen üşüme ve titreme de eşlik edebilir. Alt idrar yolu enfeksiyonları ise her zaman belirtiye neden olmayabilir.
En sık görülen belirtiler şunlardır;
- Sık sık idrara çıkma
- İdrar yaparken yanma hissi
- Sık ancak az miktarda idrar yapma
- Bulanık idrar
- Kokulu idrar
- Kanlı idrar
- Kasık ağrısı
- İdrar kaçırma
İdrar Yolu Enfeksiyonu Tanısı Nasıl Konur?
İdrar yolu enfeksiyonunun tanısı hastanın şikayetlerinin dinlenmesi, idrar tahlili ve idrar kültürü ile konur. İdrar yolu enfeksiyonu ile ilgili şikayetler varsa hastadan idrar tahlili istenir. Yapılan tahlilde idrar içinde lökosit adı verilen hücrelerin ve bakterilerin olması enfeksiyonu düşündürür. Bu durumda idrar kültürü ve antibiyogramı istenmelidir. Bu testte idrarda hangi bakterinin ürediği ve hangi antibiyotiğe karşı hassas olduğu anlaşılır.
İdrar Yolu Enfeksiyonunun Tedavisi Nasıldır?
İdrar yolu enfeksiyonunun tanı ve tedavisi ile ilgilenen bölüm üroloji bölümüdür. Çocuk yaş grubundaki hastalara çocuk ürolojisi ya da çocuk sağlığı ve hastalıkları bölümü de bakabilir. Öncelikle enfeksiyonuna yol açan nedenin anlaşılması gerekir. Daha sonra bu nedene yönelik tedaviye başlanır. İdrar tahlili ve idrar kültürü yani antibiyotik duyarlılık testi yapılarak uygun ilaç seçimi yapılır.