İktidarsızlık, empotans, impotans ya da erektil disfonksiyon olarak da bilinir. Cinsel açıdan güçlü olmak bir çok erkeğin çok önem verdiği bir konudur. Bu yüzden iktidarsızlık şikayeti olanlar bunu pek gündeme getirmek istemeyebilir.
Yapılan çalışmalarda her 10 erkekten 1’inde setleşme sorunu olduğunu göstermiştir. İktidarsızlık genç yaşlarda çok daha az görülürken, yaşlanmayla birlikte görülme sıklığı da artar. Sertleşme sorunu yaşayanların çoğu utangaçlık, böyle bir sorununun olduğunu başkalarının bilmemesini istememe ya da bir tedavisinin olduğunu bilmemesinden dolayı sorununa çare aramamaktadır.
Penisin Sertleşmesi Nasıl Olur?
Penisin içinde idrar kanalının her iki yanında bir birine paralel iki adet Corpora Cavernosa adı verilen silindir şeklinde yapılar vardır. Bu silindirlerin içi süngerimsi bir yapıdadır.
Cinsel uyarı olduğunda bu silindirler içine kan akımı artar ve içi kan ile dolar. İçeri giren kan silindirlerin uzamasını ve genişlemesini sağlar ve böylece ereksiyon denilen penis sertleşmesi meydana gelir. orgazm sonrası içeride hapis olan kan tekrar gevşeyen damarlardan penisi terk ederek vücuda dağılır ve penis yumuşar. Bu olayın meydana gelebilmesi için, beyin, omurilik, sinirler, kan damarları, penis düz kası ve hormonlar birlikte çalışır. Birindeki aksama ereksiyon oluşumunda sıkıntıya neden olur.
İktidarsızlık Neden Olur?
Sertleşme bozukluğu nedenleri çeşitlidir ve birçok nedenden kaynaklanabilir. Psikolojik, fiziksel nedenler ya da bunların her ikisi birden sertleşme sorununa neden olabilir.
İktidarsızlığın nedenlerini daha iyi anlayabilmek için penisin yapısını ve sertleşmenin nasıl gerçekleştiğini iyi bilmek gerekir. Yukarıda da değinildiği gibi cinsel uyarı sonucu vücutta bazı hormonlar ve sinyaller sayesinde penise giden atardamarlara kan hücum eder ve penis kan ile dolar. Toplar damarların kapanmasıyla bu kan peniste sıkışır. penis içindeki basınç artar ve penisin yapısını oluşturan süngersi cisimler uzamaya ve gen,işlemeye başlar ve böylece ereksiyon olur. Bir süre sonra cinsel uyaran kesilince ya da orgazm olunca, toplardamarlar gevşer, peniste biriken kanın boşalır ve sertleşme sona erer. Bu mekanizmayı etkileyen bir çok penisin sertleşmesini engelleyebilir.
İktidarsızlığa Yol Açan Nedenler
Psikolojik Nedenler
Ereksiyon bozukluğuna neden olan psikolojik nedenler arasında en sık görüleni stres, endişe, başarısızlık korkusu ve depresyon gibi psikiyatrik hastalıklardır. Psikolojik nedenlere bağlı ortaya çıkan sertleşme bozukluğunun nedeni, beynin penise sinyal göndermemesidir. Penis dokusunda herhangi bir bozukluk yoktur.
Damar Hastalıkları
Sertleşme sorununun en sık görülen fiziksel nedeni damar hastalıklarıdır. Damar hastalığında penisin kanlanması bozulur, yani penise yeterince kan girişi olmaz. Aynı zamanda penis içine giren kanın penis içinde hapsolması da bozulur. Dolayısıyla penisin sertliğinin sürdürülmesi de etkilenebilir.
En sık görülen damar hastalığı olan damar sertliği (ateroskleroz), özellikle elli yaş üstü erkeklerde görülür. Ateroskleroz, penise kan taşıyan atar damarların daralmasına neden olur. Bu durum penise giden kan akımını azaltır. Sigara kullanımı, yüksek tansiyon, diyabet (şeker hastalığı), kalp hastalığı ve kan yağlarının yüksek olması damar sertliğine neden olan en önemli faktörlerdir.
Sinir Sistemi Hastalıkları
Omurilik yaralanmaları, beyin damar hastalıkları, multiple skleroz, mesane, prostat ve kalın bağırsak ameliyatları sırasında sinirlerde meydana gelen hasarlar, beyinden penise giden mesajları engellemektedir.
İlaçlar
Özellikle yüksek tansiyon, kalp hastalıkları ve psikiyatrik hastalıklar için kullanılan birçok ilaç sertleşme sorununa yol açabilmektedir.
Hormonal Bozukluklar
Erkeklik hormonu olan testosteron seviyesinin düşük olması ile sertleşme sorunu arasındaki ilişki tam olarak belli değildir. Düşük testosteron seviyeleri her zaman sertleşme sorununa yol açmayabilir. Ancak testosteron seviyesindeki düşüş cinsel isteksizliğe neden olur.
Yaşlanma
İlerleyen yaşla beraber sertleşme sorunu daha sık görülür. Aslında bunun nedeni yaşlanmanın kendisi değil, yaşlı hastalarda yüksek tansiyon ve şeker hastalığı gibi damarları etkileyen hastalıklar ve bu hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlardır.
Sigara ve Alkol Tüketimi
Sigara ve alkol tüketimi damar hastalıklarına yol açarak sertleşme sonununa neden olabilir.
Travmalar
Leğen kemik kırıkları ve trafik kazaları da sertleşme sorununa yol açabilir. Kaza sonucunda penisi besleyen damarlar ve penisin sertleşmesini sağlayan sinirlerde yaralanmalar görülebilir.
Ameliyat
Prostat kanseri nedeniyle uygulanan radikal prostatektomi ve bazı kalın bağırsak ameliyatları sırasında penisi uyaran sinirlerde ve penisi besleyen kan damarlarında zedelenmeler oluşabilir.
Işın Tedavisi
Özellikle pelvis bölgesine uygulanan ışın tedavileri de sertleşmeyi olumsuz yönde etkiler. Bunun nedeni, uygulanan ışın tedavisinin penisi uyaran sinirlerde ve penisi besleyen kan damarlarında meydana getirdiği hasardır.
İdrar Yolu Enfeksiyonları
İdrar yolu enfeksiyonu, prostat iltihabı, prostat büyümesi ve prostat kanseri hem fizyolojik bozukluğa neden olarak hem de kişinin yaşam kalitesi bozarak iktidarsızlığa yol açabilir.
Şişmanlık
Obezite, şeker hastalığı, insülin direncinde artış ve metabolik sendrom sertleşme bozukluğu gelişimi için önemli bir risk faktörüdür.
Penisin Yapısal Bozuklukları
Küçük penis, penis eğriliği, idrar deliğinin normal yerinden farklı bir yerde olduğu hipospadias hastalığı gibi durumlarda da iktidarsızlık ortaya çıkabilmektedir.
Sistemik Hastalıklar
Şeker hastalığı, damar sertliği, yüksek kolesterol ve hipertansiyon gibi vücutta birçok organ ve sistem üzerinde hasar yaratabilen sistemik hastalıklar, sertleşme bozukluğuna neden olur. Diyabet ve kalp hastalığı olan erkeklerin yaklaşık yarısında iktidarsızlık sorunu vardır ya da ileriki yıllarda ortaya çıkar.
Sertleşme Sorunu Tanısı Nasıl Koyulur?
Kişide sertleşme sorununun olup olmadığı ancak doktor tarafından yapılan muayene sonucu anlaşılabilir. Hastadan edinilen bazı bilgiler ve yapılan muayene çoğu zaman tanı koymak için yeterli olur. Gerek duyulması halinde, tanı koymaya yardımcı bazı tetkikler de istenebilir.
Renkli doppler utrasonografi, ses dalgaları yardımıyla penis damarları içindeki kan akımını ölçen bir testtir.
Papaverin testinde ise sertleşme sağlayan bazı ilaçlar penis içine enjekte edilerek sertleşmenin olup olmadığı gözlemlenir.
Nokturnal penil tümesans adı verilen bir diğer testte ise, uyku sırasında peniste sertleşme olup olmadığı ve derecesi hakkında bilgi edinilir. Normalde her erkekte gece uyku sırasında 3 ile 5 kez peniste sertleşme meydana gelir. Eğer altta yatan bir hastalık varsa, bu sertleşmelerin sıklığı ve derecesi azalır. Psikolojik nedenlere bağlı olan iktidarsızlıkta ise bu sertleşmeler normal olarak görülür.
Sertleşme Sorunu Nasıl Tedavi Edilir?
Sertleşme sorununun tedavisi altta yatan nedene göre değişir. Ancak genel olarak sertleşme sorunu tedavisinde kullanılan 4 ana tedavi yöntemi bulunmaktadır.
Sertleşme sorununun tedavisi altta yatan nedene göre değişir. Ancak genel olarak sertleşme sorunu tedavisinde kullanılan 4 ana tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bunlar;
- Ağız yoluyla kullanılan ilaçlar
- Vakum cihazı
- Penis içine bazı ilaçların enjeksiyonu
- Penis protezi (mutluluk çubuğu)
Bu tedavi yöntemlerinin hiç biri sertleşme sorununun nedenini ortadan kaldırmaz. Sadece penisin cinsel ilişkiyi sağlayacak sertleşme düzeyine ulaşmasını sağlar.
Sertleşme sorununun birinci basamak tedavisini ağızdan alınarak kullanılan ilaçlar oluşturur. Bu ilaçlar fosfodiesteraz tip 5 enzim inhibitörleri olarak adlandırılan, sildenafil sitrat (viagra), vardenatil (levitra) ve tadalafil (cialis) dir.
Bu ilaçların en sık gözüken yan etkileri baş ağrısı, burunda dolgunluk hissi, sıcak basması, baş ağrısı ve kas ağrısıdır.
Vakum cihazları plastik bir silindir, vakum pompası ve penis kökünü sıkıştırmaya yarayan elastik bir lastikten oluşur. Penis vakum cihazının etkisiyle sertleşir. Daha sonra sıkıştırma bandı sertleşmiş olan penisin köküne yerleştirilir. Sıkıştırma bandı yarım saat süreyle burada kalabilir. Bu süre içerisinde ilişki sağlanır ve daha sonra bu bant çıkarılır.
İnce bir iğne yardımıyla penis içine damar genişletici bazı ilaçlar enjekte edilir. Bu ilaçlar penis dokusundaki kasları ve damarları gevşeterek kanın penis içine dolmasını sağlar ve ereksiyon oluşur.
Penis içine ilaç enjeksiyonu, daha önce ağızdan alman ilaçların denenip fayda etmediği hastalara uygulanır. Bu işlem hasta ya da partneri tarafından evde kolaylıkla uygulanabilir.
Penis protezi ameliyatında, penis içine iki adet silindire benzeyen penis protezi yerleştirilir. Takılan protez idrar yapma, boşalma ve orgazmı etkilemez. Bükülebilen ve şişirilebilen olmak üzere iki çeşit protez bulunmaktadır.