Mesane Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir? Tedavi Nasıldır?
Mesane kanseri nedir? Belirtileri nedir? Neden olur? Tedavisi nedir? Bu soruların cevabını merak ediyorsanız okumaya devam edin. Mesane kanseri ya da tümörü mesaneden köken alan ve toplumda oldukça sık görülen bir kanser türüdür. Mesane, idrar kesesi ya da idrar torbası olarak da bilinir. Karın alt bölümünde bulunan ve içi boş olan kaslardan yapılı bir organdır. Görevi böbreklerde kanın süzülmesi sonucunda oluşan idrarı biriktirmektir. Böbreklerde oluşan idrar üreter adı verilen idrar kanallarıyla mesaneye ulaşır ve burada depolanır. Biriken idrar belli bir miktara ulaşınca beyin işeme komutu verir ve idrar dışarı atılır. Mesanenin içinde idrarı biriktirmesi ve boşaltması kaslardan oluşmasından dolayı esnek bir yapıya sahip olmasındandır. Mesane içindeki idrar dışarıya üretra adı verilen idrar kanalıyla atılır.
Kanser Nedir?
Kanser, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünüp çoğalmasıdır. Akciğer, prostat, bağırsak kanseri gibi birçok organın kanseri olabilir. Kanser hücreleri kontrolsüz olarak çoğaldığı için etraftaki komşu dokuları istila eder, hatta kan ya da lenf damarına geçerek uzak organlara da sıçrayabilir. Bu şekilde kanser hücrelerinin ilk çıkış yerinden farklı bir yere gidip orada yuvalanmasına metastaz (sıçrama, yayılma) denir.
Mesane Kanseri Nedir?
Mesane kanseri, mesaneden köken alan kanser türüdür.
Mesane kanseri, eğer mesanenin içini döşeyen en iç tabakada sınırlı ve kas tabakasına ulaşmıyorsa buna invazyon göstermeyen (yüzeyel kanser) adı verilir. Bu tür kanserler kapalı ameliyat (TUR ameliyatı) ile kazınarak temizlenir.
Tedavi sonrası, bu yüzeyel kanser tekrarlayabilir Buna nüks etme denir. Nüks kanser, genellikle aynı özelliklere sahiptir. Eski yerinde ya da mesanenin başka bir yerinde görülebilir.
Yüzeyel kanserler genellikle vücudun başka bir yerine yayılmaz. Yani hastalık sadece mesanede sınırlı kalır. Sık nüks etmeleri nedeniyle, mesane tümörlü hastaların düzenli olarak kontrole gelmeleri çok önemlidir. Ancak bazen kanserin ilerlemesi de söz konusu olabilir. Yani kanserin uçları derinleşerek kas tabakasına ulaşabilir. Buna invazif (derin) kanser adı verilir.
Eğer tedavi edilmezse kas içine ilerlemiş kanser mesanenin dışına çıkarak etraftaki meni kesesi, prostat gibi dokulara yayılabilir.
Kanserli hücreler mesanenin çevresindeki lenf bezlerine de ulaşabilir. Hastalık kan ya da lenf damarlarıyla akciğer ya da kemik gibi uzak organlara da atlayabilir. Bu duruma metastatik mesane tümörü denir.
Mesane Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?
- İdarda Kan Gelmesi
- İdrar yaparken yanma
- Sık idrara çıkma
Ancak bu belirtiler mesane kanseri dışında prostat büyümesi, idrar yolu enfeksiyonu ve mesane taşı gibi diğer bazı durumlarda da görülebilir. Kesin tanı ancak sistoskopi ve biyopsi ile konur.
Mesane Kanseri Nedir? Tanısı Nasıl Konur?
Mesane Kanseri tanısı konulurken özellikle kanlı idrar yapma ya da tahlilde idrarda kan görülmesi akla bu kanseri getirmelidir.
Ağrısız ve pıhtılı kanlı idrar çok önemli bir belirtidir. Kanser şüphesinde sistoskopi yapılmalıdır. Sistoskopi özel bir alet ile idrar kesesinin içine bakılması işlemidir. Bu işlem için penisin uyuşturulması ya da hastanın tamamen uyutulması gerekir. Sistoskopi sırasında mesane içindeki tümörler görülür ya da şüpheli bölgelerden inceleme için doku alınır. Buna işleme yani kanser aramak için doku parçası alınmasına biyopsi (parça almak) adı verilir. Genellikle kanserlerin kesin tanısı biyopsi ile konur.
Mesane Kanseri Nedir? Evrelemesi Nasıl Yapılır?
Mesane kanseri tanısı konduktan sonra sıra evrelemeye yani kanserin kas tabakasındaki derinliğinin ve vücuttaki yaygınlık derecesinin tespit edilmesine gelir.
Kanserin yüzeyel ya da derin olması uygulanacak tedavinin şeklini belirleyecektir. Tedavi kararında hücrelerin değişim derecesi de önemlidir. Hücrelerin derecelendirilmesi, kanser hücrelerinin normal hücreden ne kadar farklı olduğu ve hastalığın hangi hızla ilerleyeceği konusunda ön bilgi verir. Düşük dereceli kanserler daha yavaş, yüksek dereceli kanserler ise daha hızlı büyürler.
Kanser hücrelerinin derecelendirilmesi biyopsi ya da TUR ameliyatı ile alınan kanser dokusunun patolojik incelenmesi ile mümkün olmaktadır. Biyopsi dışında idrardaki hücrelerin incelendiği idrar sitolojisi de hastalığın derecesi hakkında bilgi verebilir. Fakat sitoloji tek başına kesin tanı için yeterli değildir.
Evreleme işlemi ise kanserin mesane içinde, komşu dokularda, lenf ya da kan yolu ile gidebileceği organlardaki yayılım derecesini gösterir. Mesane kanserinin evrelemesi tanı anında belirlenir. Evreleme için bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme, kemik sintigrafisi ve akciğer grafisi gibi tetkikler gerekebilir.
Mesane Kanseri Nedir? Tedavisi Nasıldır?
Mesane kanserinin tedavisi hastalığın yaygınlığına (evresine), kanser hücrelerinin derecesine, hastanın başka hastalığının olup olmamsına ve genel durumuna bağlı olarak değişir. Kanserin tedavisinde ürolog, bazen onkolog ya da radyasyon onkoloğundan yardım alabilir. Tedavide uygulanan seçenekler arasında sistektomi, kemoterapi ve ışın tedavisi (radyoterapi) bulunmaktadır.
Mesane Kanseri Nedir? TUR Mesane Ameliyatı Ne Demek?
Cerrahi tedavi yani ameliyat, mesane kanserinin tedavisinde sıklıkla uygulanan bir tedavi yöntemidir. Erken evredeki mesane kanseri ( yüzeyel mesane kanseri, kasa invaze olmayan mesane kanseri), TUR (transüretral rezeksiyon, kapalı ameliyat yöntemi) ile kesilerek çıkartılır. Bu yöntemi ile hastalığın hem tanısı hem de tedavisi yapılabilir.TUR ameliyatında rezektoskop denilen bir alet ile penis ucundan girilerek mesaneye ulaşılır. İçerideki kanser dokusu, üzerinden elektrik akımı geçen tel bir halka yardımıyla rende şeklinde koparılarak kesilir. TUR ameliyatı anestezi (narkoz) altında yapılır. Kasa invaziv hastalıkta tek başına kapalı ameliyat (TUR) yeterli olmamaktadır.
Radikal Sistektomi
Kasa invaziv (derin) mesane kanserinin tedavisi için en sık uygulanan tedavi mesanenin alınması işlemidir. Bu ameliyata yani mesanenin tümünün ve etraftaki bazı dokuların ameliyatla çıkarılması işlemine radikal sistektomi denir. Radikal sistektomi ameliyatı bazen yüzeyel mesane kanserinde de uygulanabilir.
Yüzeyel kanser mesanenin büyük bir bölümünü dolduruyor ve kapalı yöntemle temizlenemeyecek kadar çok ise radikal sitektomi uygulanabilir. Bu ameliyatta mesanenin tamamı, etrafındaki yağ tabakaları ve çevre lenf bezleri çıkarılır. Erkeklerde bununla beraber prostat ve meni keseleri de çıkarılır. Kadınlarda ise yumurtalıklar, rahim ve vajinanın bir kısmı çıkarılır. Mesane çıkarıldıktan sonra idrarın vücuttan atılması için yeni bir yol oluşturur. Bu işleme üriner diversiyon denir.
Parsiyel Sistektomi
Bazı durumlarda ise mesanenin bir bölümünün çıkarılması yeterli olabilir. Bu işleme parsiyel (kısmi) sistektomi denir. Çok uygulanan bir yöntem değildir. Kanser mesanenin bazı yerlerinde sınırlı ise yapılır. Bu hastaların mesanesi alınmadığı için hasta yine idrarını normal yoldan yapmaya devam eder.
Radyoterapi
Radyoterapi (ışın tedavisi) tedavisinde ise kanser hücrelerini öldürmek için mesanenin olduğu bölgeye yüksek enerjili ışın verilir. Bu tedavi bazen mesane alınmadan önce bazen ise alındıktan sonra kemoterapi (ilaç tedavisi) tedavisi ile birlikte verilir. Radyasyon, vücut dışındaki bir makineden uygulanırsa buna eksternal radyoterapi, mesane içine doğrudan yerleştirilen bir radyoaktif materyalden verilirse buna da internal radyoterapi denir. Işın tedavisi hastaneye yatmayı gerektirmez. Haftanın belli günleri beş ile yedi hafta süresince verilebilir.
Kemoterapi
Kemoterapi tedavisinde kanser hücrelerini öldüren bazı ilaçlar kullanılır. Bu tedavide tek bir ilaç ya da birkaç ilaç birlikte kullanabilir. TUR ameliyatı sonrası mesanenin içine verilerek uygulanan kemoterapiye intravezikal kemoterapi denir.
Bu tedavide kemoterapötik ilaç bir sonda yardımıyla mesaneye verilir. İlaç bir süre mesane içinde tutulur. Kemoterapi ilaçları mesanede bulunan kanser hücrelerini etkiler. Bu tedavi genellikle haftada bir kez olmak üzere 6-8 hafta süreyle uygulanır. İntravezikal kemoterapi yöntemi invaziv mesane kanseri için etkili değildir, sadece yüzeyel mesane kanseri tedavisi için uygulanır.
Mesaneden dışarı çıkmış, lenf bezlerine ya da uzak organlara sıçramış mense kanserlerin tedavisinde uygulanan kemoterapiye ise sistemik kemoterapi denir. Bu tedavide ilaç genellikle damar içine ya da nadiren ağız yoluyla verilir. İlaçlar genellikle belli aralıklarla verilir. Kemoterapi tek başına, ameliyat ya da radyoterapi ile birlikte kullanılır.
BCG (İmmünoterapi) Tedavisi
Biyolojik tedavi ya da immünoterapi ise yüzeyel mesane kanseri tedavisinde kullanılır. Biyolojik tedavide amaç bağışıklık sistemini uyarmak, hastalığın nüks etmesini ve ilerlemesini engellemektir.
Bu tedavi için bağışıklık sistemini tetikleyen BCG ismindeki bir verem mikrobu kullanılır. İlaç bir sonda ile mesaneye verilir ve burada 2 saat bekletilir. Bu tedavi genellikle 6 hafta süreyle, haftada bir uygulanır. Gerekirse tedavi bir yıla uzatılabilir ya da tekrarlanabilir.
BCG ile tedavisinin en sık görülen yan etkileri idrar yaparken ağrı, idrar yapma hissi, ateş ve yorgunluk hissidir. Ayrıca nezle, kas yorgunluğu, halsizlik, kusma, bulantı, iştah kaybı ve ishal de görülebilir.
Robotik Cerrahi İle Mesane Kanseri Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Robotik cerrahi tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bazı merkezlerde kullanılan bir teknolojidir. Robotik cerrahide, açık cerrahide olduğu gibi hastanın vücudunda büyük ameliyat kesisi olmaz. 3-4 küçük delikten gönderilen robotik kolların ucundaki özel aletler ile ameliyat gerçekleştirilir.
Robotun kamerası 3 boyutludur ve organları büyüterek gösterdiği için ameliyat sahasındaki damar ve sinirler çok daha detaylı olarak görülür. Bu da ameliyatı daha konforlu ve etkin kılar. Robotun kolları, insan el bileğinden daha yüksek manevra kabiliyetine sahiptir ve elin ulaşamayacağı yerlerde çok daha iyi manevralar yapabilir. ameliyat sonrası dönemde ağrı ve yara izi olmaz.
Robotik cerrahi ile yapılan mesanenin alınması ameliyatına robotik radikal sistektomi adı verilir.
Cinsel yönden aktif ve ereksiyonun korunmasını isteyen erkeklerde, penise giden sertleşme yapıcı sinirleri korumak robotik cerrahi ile çok daha iyi bir şekilde yapılabilir. Yine idrar tutmayı sağlayan kaslar da daha iyi korunur. Bu yüzden ameliyat sonrası dönemde idrar kaçırma daha az olur. Yine ameliyat esnasında karın açılmadığı için bağırsaklar dış havaya temas etmez. Bu yüzden, ameliyat sonrası dönemde bağırsak hareketlerinin toparlanması çok kolay olur.
Robotik cerrahi sonrası hastalar çok daha kısa sürede hastaneden taburcu olur ve günlük hayatlarına dönerler.
Bir Hasta Hikayesi
Erzurum’da yaşayan 65 yaşındaki Kurban Akyol ilk olarak geçtiğimiz yıl işeme problemleri yaşamaya başladı.
Vaktinin büyük çoğunluğunu arazilerinde hayvanlarla uğraşarak geçiren Akyol, tuvalete gittiğinde çok zorlanıyordu ve kendisine konu ile ilgili bir dizi tetkik yapıldı.
Akyol, mesane kanseri hastalığı ile karşı karşıya olduğunu öğrenince büyük bir şok yaşadı ve kendisine idrar torbasının dışarıda bırakılacağı söylendi. Bu durumu kabul etmeyen Akyol konu ile ilgili araştırma yapmaya başladı. Ameliyatın robotik olarak yapılabildiğini öğrenen Akyol Memorial Bahçelievler Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Volkan Tuğcu’ya ulaştı.
Bu ameliyat sonrasında kısa sürede ayağa kalktığını belirten Akyol şimdi memleketinde traktörden inmediğini ve son derece konforlu bir hayat sürdüğünü söylüyor.
Hayattaki en büyük isteğinin bahçede torunları ile oynamaya devam etmek olduğunu söyleyen Akyol, robot ile gerçekleştirilen ameliyatın hızlı iyileşmesi konusunda önemli katkısı olduğunu düşündüğünü söylüyor.
Prof. Dr. Tuğcu da da Vinci Robotik cerrahi ile bağırsağından yapay mesane yapılan Kurban Akyol’un son derece başarılı bir operasyon süreci geçirdiğini ve iş ve sosyal yaşamını düzenli takiplerle en iyi şekilde devam edeceğini belirtiyor.
Mesane Kanseri İle İlgili Sık Sorulan Sorular
Ölümcül Bir Hastalık mı?
Tüm kanserlerde olduğu gibi mesane kanserinde de erken tanı ve tedavinin önemi büyüktür. Hastalık ne kadar erken dönemde tespit edilir ve tedavi uygulanırsa tedavi başarısı o kadar yüksek olur. Hastalık erken tedavi edildiği takdirde ölüme neden olmaz.
Ameliyat sonrası hastaların kontrolleri nasıl olur?
Özellikle kapalı mesane kanseri ameliyatı sonrası, hastalığın tekrar etme riski bulunduğu için tedavi sonrası dönemde belli aralarla hastalar takip edilir. Bu takip işleminin nasıl ve ne sıklıkta yapılacağı hastalığın evresi, derecesi ve uygulanan tedavi yöntemine göre değişir. Takip süresi 10 yılı bulabilir. Genellikle ameliyat sonrası ilk yıl 3 ayda bir kontroller önemlidir. Kontrollerde karaciğer, akciğer ve lenf bezleri gibi organlar kontrol edilir. Mesane içine kameralı bir cihaz ile bakılır Buna sistoskopi denir. Bazı durumlarda MR, BT, ultrason ve PET CT gibi görüntüleme yöntemleri istenebilir.
Yaşam süresi ne kadardır?
Mesane kanserinde yaşam süresi hastalığın evresine, tipine, sayısına, uygulanan tedaviye ve hastanın yapısına göre değişir. Ancak genel olarak 5 yıllık sağ kalım oranı %77, 10 yıllık sağ kalım oranı %70, 15 yıllık sağ kalım oranı ise %65 olarak bildirilmektedir.
Mesane alındıktan sonra hastalar idrarını nasıl yapar?
İdrar kesesi alınan hastanın böbreklerinden gelen idrar kanalları bağırsaklardan yapılan yapay mesaneye bağlanır. Yapay mesane ise üretraya yani dış idrar kanalına bağlanır. Diğer bir seçenek ise idrar kanalları doğrudan karın cildine ya da bir ucu karın duvarına açılan bağırsak parçasına bağlanır. İdrar ürostomi torbası adı verilen idrar torbasında birikir.
Mesanenin alınması hangi hastalarda gerekir?
Tümörün köklerinin derinliği mesane kas tabakasına geçmiş olan hastalar, kas tabakasına henüz geçmemiş ancak geçme ihtimali yüksek olan hastalar, idrar kesesine BCG ilacı verilmesine rağmen tekrarlayan mesane kanserleri olan hastalar, mesanede karsinoma in situ denilen durumun olduğu hastalar, mesane kanserlerinin bazı tehlikeli alt tipleri olan hastaların mesanenin alınması gerekir.
Mesanesi alınan hastalarda cinsel hayat nasıl olur?
Mesane kanseri nedeniyle mesanesi alınan erkeklerin cinsel istekleri, ameliyat öncesi dönemdeki gibi olur. Yani mesanenin alınması ile cinsel istek üzerine etkili olan hormonlarda bir azalma olmaz. Ancak bazı hastalar kanser olmanın verdiği psikolojik etki nedeniyle depresyona girebilir.
Depresyona giren bu hastalarda cinsel isteksizlik görülebilir. Ameliyat öncesi dönemde sertleşme sorunu olmayan ve ameliyat sırasında sertleşmeyi sağlayan sinirleri korunan hastalarda %80 oranında ameliyat sonrası bir sorun yaşanmaz. Ancak sinir koruyucu ameliyat uygulanmaz ise, %95 oranında ameliyattan sonra sertleşme olamaz. Mesanesi alınan hastalarda yine orgazm hissini yaşanır. Ancak orgazm süresi daha kısadır.